یاس یا جسمین یکی از بیش از دویست گونه درختچه و انگور است که از جنس گیاهی یاسمن از خانواده زیتون (Oleaceae) تشکیل شده است. این اصطلاح همچنین به عطر تهیه شده از این گیاهان اشاره دارد.
گل یاس فانتزی مناطق گرمسیری و معتدل جهان قدیم، عمدتاً آسیا، با برخی از گونه های بومی تمام قاره ها به جز قطب جنوب و آمریکای شمالی است. به طور گسترده در سراسر مناطق استوایی به عنوان یک گیاه زینتی به دلیل گل های بسیار معطر آن رشد می کند. از گل یاس در تزیینات و در تولید چای یاس و از گل های نازک در رایحه درمانی استفاده می شود.
در تایلند از گل یاس به عنوان نماد مادر استفاده می شود و در اندونزی این گل نماد پاکی، زندگی ابدی، اشراف و زیبایی یک دختر است. این گل مهمترین گل در مراسم عروسی برای قومیت اندونزیایی به ویژه در جزیره جاوه است. خال یاس که معمولاً به نام جوی هندی شناخته می شود، به عنوان هدایای مقدس در مراسم مذهبی هندوها استفاده می شود.
برخی از گونه‌های گل‌دار گل‌دار از گیاهان دیگر جنس‌ها نیز از نام رایج یاس استفاده می‌کنند، از جمله یاس متحد یا ستاره (Trachelospermum)، یاس شنل (Gardenia jasminoides) و یاس شب‌شکوفه (Cestrum nocturnum). یاس کارولینا (Gelsemium sempervirens)، همچنین به عنوان یاس کاذب یا یاس زرد شناخته می شود، حاوی اجزای آلکالوئید سمی است که می تواند در دوزهای کوچک کشنده باشد.
اکثر گونه های یاس به عنوان کوهنورد بر روی گیاهان دیگر یا سازه ها رشد می کنند. برگها می توانند همیشه سبز یا برگریز باشند و در اکثر گونه ها متقابل هستند. شکل برگ ساده، سه‌برگی یا پینه‌ای است که تا ۹ برگچه دارد.
گل رز آبی به طور کلی سفید هستند، اگرچه برخی از گونه ها گل های زرد دارند. بر خلاف بسیاری از جنس ها در Oleaceae که دارای چهار لوب کرولا (“گلبرگ”) هستند، یاس اغلب دارای پنج یا شش لوب است. آنها اغلب دارای رایحه قوی و شیرین هستند.
گلدهی در اکثر گونه ها در بهار یا تابستان است، اما در تعداد کمی از گونه ها، به ویژه J. nudiflorum، گلدهی در فصل زمستان در شاخه های برهنه این گونه برگریز است.
کشت و استفاده
گل یاس به طور گسترده ای برای گل های خود، که در باغ، به عنوان گیاهان خانگی و به عنوان گل های شاخه بریده مورد استفاده قرار می گیرد، کشت می شود. این گل ها توسط زنان در جنوب و جنوب شرق آسیا در موهای خود استفاده می شود.
بسیاری از گونه های یاس نیز برای به دست آوردن یک ماده مطلق استفاده می شود که در تولید عطر و بخور استفاده می شود. مشابه اسانس ها، مطلق ها مخلوط های غلیظ، بسیار معطر و روغنی هستند که از گیاهان استخراج می شوند. در حالی که اسانس ها معمولاً می توانند از طریق تقطیر با بخار تولید شوند، مطلق نیاز به استفاده از تکنیک های استخراج با حلال دارد.
گل یاس سمباک برداشت شده برای Malligai – Raama Baanam
چای یاس از گل های خشک شده به ویژه یاس عربی (Jasminum sambac) تهیه می شود. این چای که اغلب دارای پایه چای سبز است، اما گاهی اوقات از پایه اولانگ استفاده می شود. تیزان یاس (هر گونه دم کرده گیاهی غیر از برگ های بوته چای) در چین مصرف می شود، جایی که به آن چای گل یاس می گویند (茉莉花茶؛ پینیین: mò lì huā chá). برخی ادعا می کنند که مصرف روزانه چای یاس در پیشگیری از برخی سرطان ها موثر است.
گل لطیف آسمین فقط در شب باز می شود و صبح وقتی که گلبرگ های ریز آن محکم بسته می شوند، کنده می شود. سپس تا شب در جای خنک نگهداری می شوند. در عصر، با سرد شدن دما، گلبرگ ها شروع به باز شدن می کنند. گل ها و چای در ماشین هایی که دما و رطوبت را کنترل می کنند “جفت” می شوند. حدود چهار ساعت طول می کشد تا چای عطر و طعم شکوفه های یاس را جذب کند. برای بالاترین نمرات، این فرآیند ممکن است تا هفت بار تکرار شود. از آنجایی که چای رطوبت گل ها را جذب کرده است، برای جلوگیری از فساد آن باید دوباره پخته شود. گل های مصرف شده ممکن است از محصول نهایی حذف شوند یا نشوند، زیرا گل ها کاملا خشک هستند و هیچ عطری ندارند. در صورت وجود، آنها به سادگی جذابیت بصری را اضافه می کنند و هیچ نشانه ای از کیفیت چای نیستند.
چندین گل رز مشکی به عنوان گل ملی ملت های خود خدمت می کنند. Jasminum officinale گل ملی پاکستان است که در آنجا به نام “چاملی” یا “یاسمین” شناخته می شود. در سانسکریت به آن «مالیکا» می گویند. سامباک یاس گل ملی اندونزی است که در آن به عنوان “ملاتی” شناخته می شود و در فیلیپین به نام “سامپاگیتا” شناخته می شود. در اندونزی (به ویژه جزیره جاوه) مهمترین گل در مراسم عروسی برای مردم اندونزیایی است.
J. fluminense یک گونه مهاجم در هاوایی است که گاهی اوقات با نام نادرست “یاس برزیلی” شناخته می شود. J. dichotomum نیز در فلوریدا مهاجم است.
گل یاس بنفش که معمولاً به نام جوی هندی شناخته می شود، بسیار رایج نیست، اگرچه شایسته توجه ویژه است. این گل برای همه اشکال الهه دیوی مقدس نگه داشته می شود و به عنوان هدیه مقدس در مراسم مذهبی هندو استفاده می شود.
J. molle یک گیاه کوچک و بوته‌دار با برگ‌های کوچک سبز تیره بیضی شکل و گل‌های سفید ساتن پودری است. با داشتن رایحه قوی گاردنیا، گل ها از تابستان تا پاییز به صورت دسته ای ظاهر می شوند. رشد آن بسیار آسان است و به آفتاب و سایه و شرایط خشک و مرطوب نیاز دارد و بنابراین برای باغچه های معطر یا به عنوان گیاه سرپوشیده محبوب است.
- منابع:
- تبلیغات:
